Eskişehir

   Drobnymi kroczkami staram się nadrabiać zaległości, tym razem o Eskişehir. Miasto oddalone o ok 180 km od Görükle. Podróż do tego miejsca była spontanicznym wypadem na jeden dzień. Na samym początku podziękowania dla organizatorów, którzy jednocześnie byli kierowcami i przewodnikami ;)
   Miasto znajdujące się w północno-zachodniej Turcji zamieszkuje około 750 tys. ludzi. Jest ośrodkiem uniwesyteckim Osmangazi Universitesi i Anadolu Universitesi. Stanowi typowe "miasto" a raczej metropolie studencką.
  W wolnym tłumaczeniu Eskişehir znaczy - Stare Miasto.

Miasto to słynie z chałwy, ale tu nie trzeba chyba tłumaczyć czym jest ten smakowity słodki przysmak. Tam można zakupić wszelakie rodzaje tego specjału.
Kolejną rzeczą jest Czeburek (Cig borek) - rodzaj pieroga z farszem z baraniego mięsa, przyprawionego na ostro, smażonego na oleju.
   Z rzeczy niejadalnych miasto słynie z sepiolitu, czyli pianki morskiej. To uwodniony krzemian magnezu. Krystalizuje w układzie rombowym, tworząc z reguły zbite, nieregularne skupienia, rzadziej drobnowłókniste. Twardość 2-2,5. Barwa zwykle biała, szarobiała lub żółtawa.

Pominę fakt, że po powrocie z wycieczki spędziłem całą noc na nauce do egzaminów, ale to przy innej okazji opowiem jak ten temat wyglądał :D

A tymczasem czas ruszyć tyłek z miejsca, może uda się jeszcze coś dziś opisać :) Pozdro

Czas na chwilę odpoczynku ;)

Stambuł

Musicie mi przebaczyć, ale przez egzaminy, przeciwności losu i głównie przez moje lenistwo blog prawie zmarł. Postaram się do świąt Bożego Narodzenia ponadrabiać, mam nadzieję, że wybaczycie :)

Wracając do wydarzeń z przed miesiąca 14 listopada byłem na festiwalu muzyki elektro, a kolejne dwa dni spędziłem w Stambule będąc goszczonym przez Caglara - mojego Buddy'ego z wymiany w Polsce.

 Stambuł (İstanbul) - to największie i zarazem najludniejsze miasto Turcji, stanowiąc jednocześnie centrum kulturalne, handlowe i finansowe. Ludność tego miasta to około 14 mln, stanowiąc największe miasto w Turcji i całej Europie. Co roku przybywa około pół miliona mieszkańców. Rozciąga się od północnego wybrzeża Morza Marmara a południowym Morza Czarnego, po obu stronach Bosforu. Jest jedną z dwóch metropolii świata znajdujących się na dwóch kontynentach. Położony jest zarówno w europejskiej Tracji i azjatyckiej Anatolii.

 Obecna nazwa miasta używana jest od 1930 roku, gdy rząd turecki wystąpił o używanie jedynie jednej nazwy - Istanbul. Do 1923 roku Stambuł był stolicą Turcji. Powierzchnia Stambułu wynosi 1539 km² kwadratowych, zaś cała prowincja – 6220 km².

 W Stambule znajduje się 2691 czynnych meczetów, 123 czynnych kościołów, 26 czynnych synagog. 109 cmentarzy muzułmańskich oraz 57 niemuzułmańskich. Mniejszości religijne obejmują: wyznawców Kościoła Prawosławnego (Stambuł jest siedzibą prawosławnych patriarchów Konstantynopola; katedra patriarsza mieści się w dzielnicy Fener), Kościoła Ormiańskiego, Kościoła katolickiego oraz Żydów sefardyjskich. Ormianie zamieszkują głównie Kumkapı w dystrykcie Eminönü. W dzielnicy Balat w dystrykcie Fatih mieszka wielu Żydów, w dzielnicy Fener Grecy, a w Nişantaşı i Beyoğlu lewantyńczycy.

  Wśród zabytków, które udało mi się zobaczyć podczas pobytu można zaliczyć Hagie Sofie, plac Taksim, most i wieżę Galata. Podczas kolejnej podróży mam nadzieję zobaczyć więcej rzeczy, gdyż tym razem czasu nie było zbyt wiele a do tego 16 listopada odbywał się Wielki Maraton w Stambule, co także troszkę ograniczyło moją podróż poprzez zablokowane drogi. 

  Hagia Sophia (tur. Ayasofya) – muzeum w Stambule. W przeszłości świątynia chrześcijańska, następnie meczet. Budynek uważany za najwspanialszy obiekt architektury i budownictwa całego pierwszego tysiąclecia naszej ery. Za czasów świątyni chrześcijańskiej nosił nazwę Kościoła Mądrości Bożej. Została ufundowana przez Justyniana I Wielkiego. Obecny kształt posiada od VI wieku a w 1453 po zdobyciu Konstantynopola przez Turków zamieniono ją w meczet i dobudowano minarety

 Kształt kościoła łączy w sobie cechy bazyliki i budowli na planie centralnym o wymiarach 71 m x 77 m. Centralna część nawy środkowej przykrywa olbrzymia kopuła o średnicy podstawy wynoszącej 31,2 m na krótszej osi, zaś 32,8 m na dłuższej. Wysokość od posadzki do najwyższego punktu kopuły wynosi 55,6 m. Konstrukcja opiera się na czterech potężnych filarach, umieszczonych w narożach kwadratu, oraz 107 kolumnach. W wyznaczony przez filary kwadrat zostało wpisane koło — plan podstawy kopuły. Obciążenia przenoszone są przez cztery pendentywy. Jest to rozwiązanie typowe dla architektury bizantyjskiej. Wszystkie wcześniejsze kopuły opierały się całym obwodem na masywnych murach. Wprowadzona innowacja wywołała iluzję zawieszenia kopuły w powietrzu. Od wschodu i zachodu do kopuły przylegają dwie mniejsze półkopuły, przykrywające pozostałą powierzchnię nawy głównej. Jednocześnie wspierają one kopułę centralną. Filary wzmacniają dwie pary przypór, zbudowanych od południa i północy. Od zewnątrz kopuły zasłonięte są bębnami, w których umieszczono szeregi okien oświetlających wnętrze kościoła.

   Oś wschód - zachód podkreślają podwójne rzędy kolumn, oddzielające nawy boczne z emporami od nawy głównej (naosu). Pod półkopułami nawy boczne od nawy głównej oddzielają także półkoliste eksedry. Nawy przykryto sklepieniami krzyżowymi a kolumny połączono arkadami. Kościół poprzedzają dwa narteksy – wewnętrzny i zewnętrzny otwarty na prostokątne portykowe atrium. Ma ono wymiary (ok 60 x 40 m). W środku atrium znajdowała się niegdyś fontanna, zaś prowadzącymi stąd schodami dochodziło się do licznych wejść w fasadzie kościoła.

    Do budowy kościoła użyto wiele drogich materiałów. Posadzki i bazy kolumn wykonano z ciemnoszarego marmuru. Do wykonania kolumn zastosowano w większości zielony marmur. Od nawy głównej eskedry oddzielone są kolumnami z czerwonego porfiru będące elementami spolium. Kapitele kolumn, nadłucza arkad i gzymsy oplata misterny relief o motywach roślinnych i geometrycznych. Wnętrze kopuły pokrywała złota mozaika a na pendentywach umieszczono wielkie postacie cherubinów.

W dniu 7 maja 558 kopuła zawaliła się podczas trzęsienia ziemi. Budowla została wzniesiona w szybkim tempie i na granicy wytrzymałości materiałów. Możliwe, że pośpiech spowodował zbyt szybkie obciążenie niewyschniętej zaprawy łączącej warstwy cegieł. Kopułę odbudował, jednocześnie ją podwyższając, Izydor Młodszy, bratanek Izydora z Miletu (prace zakończono w 563). Wewnątrz kopuły umieszczono krzyż, który później zastąpił wizerunek Chrystusa.

Wieża galata

  Więcej zmian wprowadzono po przekształceniu kościoła w meczet. Dodano wtedy wysokie minarety i liczne mauzolea, otaczające budowlę. Usunięto część mozaik i fresków, a pozostałe zamalowano. Z okresu osmańskiego pochodzi również osiem drewnianych medalionów, zawieszonych u podstawy kolumny. Są to doskonałe przykłady kaligrafii islamskiej. Umieszczono na nich osiem imion: Allaha, Mahometa, czterech pierwszych kalifów: Abu Bakra, Umara, Uthmana i Alego oraz dwóch wnuków Mahometa: Hasana i Husajna. W XVI w. przywieziono z Miletu i ustawiono w świątyni dwa olbrzymie naczynia marmurowe, w których prawdopodobnie przechowywano oliwę do lamp.

W 1934, gdy meczet przekształcono w muzeum, rozpoczęto prace związane z odsłonięciem pierwotnego wystroju budynku.

Najbardziej znana kolumna kościoła zwana jest "płaczącą" lub "pocącą się". Na niej umieszczona jest stela świętego Grzegorza Cudotwórcy.

Z kolumną wiąże się legenda. W "płaczącej" kolumnie znajduje się otwór, w który można włożyć kciuk. Jeśli pozostałymi palcami jesteśmy w stanie wykonać pełen obrót o 360°, a kciuk będzie lekko wilgotny, spełni się nasze życzenie.

 

 Taksim Meydanı – plac w europejskiej części Stambułu, stanowiący atrakcję turystyczną ze względu na znajdujące się tam restauracje, sklepy i hotele. Jest uważany za serce nowoczesnego Stambułu; mieści się tu stacja Taksim linii M2 metra, a także Pomnik Republiki (Cumhuriyet Anıtı) autorstwa Pietro Canoniki odsłonięty w 1928. Pomnik upamiętnia 5. rocznicę ustanowienia Republiki Turcji. 

 Most Galata (tur. Galata Köprüsü) – most przecinający Złoty Róg w Stambule w Turcji. Znany jest również pod nazwami "Nowy Most", ponieważ zaczyna się przy Nowym Meczecie, oraz "Most Sułtanki Matki", gdyż powstał z inicjatywy matki sułtana: Bezm-i Alem. Most ten posiada dwa poziomy, górny - komunikacyjny i dolny - gastronomiczny, gdzie za 5 lir można kupić Ekmek Balik, pieczoną rybę w chlebie. Smakowita i tania przekąska. 

   Wieża Galata została zbudowana w 1384 jako część fortyfikacji ówczesnej kolonii Genui i była jej najwyższym punktem (wieża ma wysokość 63 metrów). W czasach Imperium osmańskiego w wieży stacjonował oddział janczarów. W XVI w. znajdowało się tu więzienie. Po pożarze w 1794 wieżę odrestaurowano. Do 1964 z wieży wypatrywano pożarów, następnie wieżę zamknięto, odrestaurowano i w 1967 roku otworzono ją dla zwiedzających. Obecnie znajdują się tutaj: klub, restauracja, sklep z pamiątkami oraz punkt widokowy.

  Od placu Taksim odchodzi ulica Istikla Caddesi, która jest najbardziej zatłoczoną ulicą w Stambule z wyłączonym ruchem samochodowym. Można także skorzystać z oldschoolowego tramwaju, który jeździ wzdłuż tej ulicy. 

Komunikacja w Stambule jest dobrze rozbudowana, jedyną przeszkodą są korki. Z przystani promowej Kabatas na plac Taksim można dostać się za pomocą kolejki Funikuler. Po Stambule kursuje także metro, tramwaje i metrobusy (szybkie autobusy poruszające się na własnym pasie drogowym, równie zatłoczone jak wszystko w Stambule). Wygodnym rozwiązaniem dla turystów korzystających z różnych środków komunikacji zbiorowej jest zakup Istanbulkart, gdyż jednorazowy przejazd to około 2,20 TL a jednorazowy żeton kosztuje 4 TL. Zakup takiej karty to jedyne 8 lir.

Stambuł to miejsce, w którym pierwszy raz postawiłem nogę na tureckiej ziemi, jak każdy mam pewien sentyment do tego miasta, ale nie ma się czego dziwić. Ale już za miesiąc tam wrócę :)